ضریب هوشی شما میتواند بر توانایی شنیدن گفتار تأثیر بگذارد
پژوهشی تازه نشان میدهد ارتباطی میان سطح ضریب هوشی و توانایی شنیدن مکالمات در محیطهای شلوغ وجود دارد؛ موضوعی که در نگاه نخست شگفتانگیز به نظر میرسد اما با بررسی دقیقتر منطقی جلوه میکند.
مطالعات پیشین نشان دادهاند که افراد نورودایورس (Neurodiverse) در محیطهای پر سر و صدا بیشتر با مشکل شنیدن گفتار مواجه میشوند. بر همین اساس، گروهی از محققان دانشگاه واشنگتن تصمیم گرفتند دادههای بیشتری در این زمینه گردآوری کنند.
این پژوهشگران ۱۲ فرد مبتلا به اوتیسم و ۱۰ نفر مبتلا به سندرم جنینی را مورد بررسی قرار دادند، زیرا هر دو با دشواری شنیدن در محیطهای شلوغ مرتبط هستند و افراد با سطوح مختلف ضریب هوشی را شامل میشوند. گروه کنترل نیز شامل ۲۷ فرد نوروتیپیک بود که از نظر سن و جنسیت با سایر شرکتکنندگان مطابقت داشتند.
در آزمایشی که توانایی داوطلبان برای تشخیص جزئیات یک مکالمه تولیدشده توسط برنامه رایانهای در حضور چندین صدای همزمان (مشکل موسوم به «مهمانی کوکتل») مورد سنجش قرار گرفت. مشخص شد افرادی که ضریب هوشی پایینتری داشتند، انجام این کار را دشوارتر مییافتند.
بانی لاو (Bonnie Lau)، عصبشناس شنوایی از دانشگاه واشنگتن، توضیح داد: «ارتباط میان توانایی شناختی و عملکرد درک گفتار فراتر از دستهبندیهای تشخیصی بود.» او افزود: «این یافته در هر سه گروه به طور یکسان مشاهده شد.» نکته قابل توجه این است که تمامی شرکتکنندگان از نظر شنوایی طبیعی ارزیابی شدند. این امر نشان میدهد دشواری شنیدن در محیطهای پر سر و صدا بیشتر به عملکردهای شناختی خاص مربوط است تا مشکلات مستقیم گوش.
تشخیص گفتار در میان همهمه پسزمینه نیازمند توانایی جداسازی جریانهای صوتی، تشخیص موارد مهم و تمرکز بر گفتار است؛ فرآیندی که حجم زیادی از پردازش شنیداری را در بر میگیرد. برای ادامه یک مکالمه، لازم است به نشانههای شنیداری و دیداری مختلف توجه شود و درک مناسبی از آنها صورت گیرد، در حالی که واکنشهای مناسب مانند لبخند یا تکان دادن سر نیز ارائه میشود. لاو تأکید کرد: «تمام این عوامل بار شناختی ارتباط در محیطهای پر سر و صدا را افزایش میدهند.»
این وضعیت به دلیل شباهت به «مهمانی کوکتل» نامگذاری شده است، اما نمونههای مشابه بسیاری در زندگی روزمره وجود دارند؛ از جمله سفارش در یک کافه شلوغ، تلاش برای تمرکز بر صحبتهای معلم در کلاس پر سر و صدا یا دریافت مسیر در خیابانهای شلوغ شهری.
محققان اذعان داشتند که مطالعه آنها بر اساس حجم نمونه نسبتاً کوچکی انجام شده است، اما پیشنهاد کردند یافتههایشان میتواند تجربه کسانی را که در چنین شرایطی مشکل دارند، فراتر از انجام آزمایش شنوایی، مثلاً با نشاندن برخی دانشآموزان نزدیکتر به جلوی کلاس، بهبود بخشند.
مطالعات گذشته راهکارهایی برای مقابله با این مشکل خاص شنوایی ارائه کرده و آن را با زوال عقل مرتبط دانستهاند. اما نتیجه اصلی این پژوهش اخیر آن است که باید فراتر از این تصور رفت که مشکلات شنوایی همیشه علتهای مشابهی دارند.
لاو در پایان گفت: «در صورتی که در رستوران یا هر موقعیت دشوار واقعی دیگر شنیدن سخت باشد، لزوماً به این معنا نیست که شما مشکل شنوایی دارید»
