شمارش معکوس برای ملاقات با مسافر ابدی؛ عبور دنباله‌دار 3I/ATLAS از همسایگی زمین

سومین دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای تایید شده در تاریخ وارد منظومه شمسی ما شده، در حال نزدیک شدن به نقطه اوج سفر خود است و نگاه اخترشناسان را خیره کرده است.

چیزی باستانی و ناخوانده از اعماق کهکشان راه شیری راه خود را به همسایگی کیهانی ما باز کرده و در نوزدهم دسامبر (بیست‌ و‌ نه آذر) به کمترین فاصله خود از کره زمین خواهد رسید. این مسافر فضایی که با نام فنی 3I/ATLAS شناخته می‌شود، بر خلاف دنباله‌دارهای معمولی که در مداری مشخص به دور خورشید می‌گردند، مسیری هذلولی و یک‌طرفه را طی می‌کند؛ به این معنا که تنها یک‌بار فرصت دیدار با آن را داریم و پس از عبور از منطقه ما، برای همیشه در تاریکی مطلق فضای بین‌ستاره‌ای ناپدید می‌شود. طبق محاسبات دقیق نجومی، این جرم آسمانی در تاریخ یاد شده به فاصله‌ای حدود ۱۷۰ میلیون مایل از زمین می‌رسد که تقریباً دو برابر مسافت میان سیاره ما و خورشید محاسبه شده و خوشبختانه هیچ‌گونه خطری برای ساکنان زمین ایجاد نخواهد کرد.

برای درک بهتر عظمت و ویژگی‌های این مسافر غریب، نگاهی به جدول مشخصات فنی آن که بر اساس داده‌های تلسکوپ فضایی هابل استخراج شده، خالی از لطف نیست:

داستان این سفر طولانی از جولای ۲۰۲۵ آغاز شد، زمانی که چشمان تیزبین تلسکوپ هابل برای نخستین بار این جسم یخی را رصد کرد که با سرعتی سرسام‌آور معادل ۱۳۷,۰۰۰ مایل بر ساعت در حال شکافتن فضا بود. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای 3I/ATLAS قطعه‌ای یخ‌زده و جدا شده از یک منظومه ستاره‌ای دوردست به شمار می‌رود که اعصار طولانی را در تنهایی سپری کرده و از سمت صورت فلکی قوس (Sagittarius) به سوی ما آمده است. اگرچه ابعاد دقیق هسته آن هنوز با قطعیت تعیین نشده و تخمین‌ها بین ۱۴۰۰ فوت تا بیش از سه مایل متغیر است، اما همین ابهام بر جذابیت و مرموز بودن آن می‌افزاید. در حال حاضر که این متن را می‌خوانید، این دنباله‌دار در فاصله‌ای حدود ۱۷۸ میلیون مایل از ما قرار دارد و با وجود هیجان و نظریه‌های عجیب‌وغریبی که پیرامون ورودش شکل گرفته، صرفاً یک رهگذر خاموش و بی‌خطر محسوب می‌شود. اگر به رصد آسمان علاقه دارید، باید بدانید که چشم غیرمسلح توانایی دیدن این مسافر را ندارد، اما با استفاده از یک تلسکوپ کوچک خانگی می‌توانید در آسمان قبل از طلوع آفتاب به تماشای آن بنشینید؛ فرصتی که تا بهار ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت و پس از آن، 3I/ATLAS تنها معمای خود را باقی می‌گذارد و به سفری بی‌پایان باز می‌گردد.